Konkordato Müessesesi  

 

 

Soru – Cevap şeklinde hazırlanan, Konkordato Müessesesini açıklamaya çalıştığımız Sirküler’in faydalı olmasını temenni ederiz.

Konkordato sürecinin bu alanda uzman, deneyimli ve profesyonel bir ekip tarafından yürütülmesi halinde mali yönden zor durumdaki borçlu şirketlerin borçlardan kurtulması ve mali durumlarının düzeltilmesi sağlanabilir. Konkordato mali sıkıntıda olan şirketler için son fırsat olabilir.

Başarılı bir şekilde yürütülen konkordato süreci sonucunda şirket borca batıklıktan kurtulur ve borçlarından arınmış bir şekilde ticari faaliyetlerine devam edebilir. Ancak konkordato sürecinin başarılı bir şekilde yürütülememesi durumunda borçlu şirketin mali durumunda iyileşme sağlanamayacağından dolayı şirketin iflas etmesi kuvvetle muhtemel olacaktır.

Konkordato sürecinin, bu konuda uzman hukukçu ve yeminli mali müşavirlerden oluşan bir ekip tarafından yürütülmesi tavsiye edilmektedir. Zira Konkordato ile ilgili ön proje ve eklerinin hazırlanması ciddi bir deneyim ve uzmanlık gerektirir. Konu ile ilgili olarak detaylı bilgi için Toprak Denetim Yeminli Mali Müşavirlik ile irtibat kurabilirsiniz.

 

 

• Konkordato Nedir?

 

Konkordato, herhangi bir sebepten dolayı mali durumu bozulmuş ve ödeme gücünü belli ölçüde kaybetmiş olan iyi niyetli ve dürüst borçluları korumak amacı ile düzenlenmiş bir iyileştirme kurumudur. Borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında olan borçlu; vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya iflastan kurtulmak için Konkordato’ya başvurabilir.

Konkordato, “borçların yeniden yapılandırılması suretiyle iflasa tabi borçluların mali durumunun düzeltilerek iflastan kurtulmasını, iflasa tabi olmayan borçluların ise mali durumunun düzeltilmesini amaçlayan, alacaklıların da belirli bir tenzilatla veya vadede alacağına kavuşmasını sağlayan ve mahkemenin tasdikiyle taraflar açısından bağlayıcı hale gelen bir anlaşma” olarak tanımlanabilir.

 

 

• Kimler Konkordato Talebinde Bulunabilir?

 

İcra ve İflas Kanunu’nun 285.maddesine göre;

1. Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu konkordato talebinde bulunabilir.

 

1. İflas talebinde bulunabilecek her alacaklı, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında

 

konkordato işlemlerinin başlatılmasını isteyebilir.

 

 

• Borçlu Neden Konkordato Talebinde Bulunur?

 

İcra ve İflas Kanunu’nun 285.maddesine göre Borçlu;

1. Borç vadesinin uzatılması,
2. Borçtan indirim yapılması suretiyle borçlarını ödeyebilmek,
3. Muhtemel bir iflâstan kurtulmak için

konkordato talebinde bulunabilir.

 

 

• Konkordato Başvurusu Nasıl Yapılır?

 

Konkordato hükümlerinden yararlanmak isteyen borçlunun, asliye ticaret mahkemesine gerekçeli bir dilekçe ile başvurması gerekmektedir.

İflâsa tabi olan borçlu muamele merkezinin bulunduğu, merkezi yurt dışında olan borçlunun ise Türkiye’deki şubesinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurur. İflâsa tabi olmayan borçlu ise yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesine başvurur.

 

Konkordato talebinde bulunan borçlunun, başvuru sırasında konkordato gider avansı yatırması mecburidir. Söz konusu gider avansının yatırılması HMK 114 ve 115. maddeleri gereğince bir dava şartıdır. Avansın yatırılmaması halinde talep reddedilir.

 

 

• Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Nelerdir?

 

Konkordatoya başvuran borçlunun başvuru dilekçesine aşağıdaki belgeleri eklenmesi gerekir.

• Konkordato ön projesi,
• Borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgeler,
• Alacaklıları, alacak miktarlarını ve alacaklıların imtiyaz durumunu gösteren liste,
• Konkordato ön projesinde yer alan teklife göre alacaklıların eline geçmesi öngörülen miktar ile borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktarı karşılaştırmalı olarak gösteren tablo,
• Bağımsız denetim kuruluşları tarafından hazırlanacak ve konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu gösteren Finansal Analiz Raporları,

 

• Konkordato Ön Projesinin İçeriğinde Neler Yer Alır?

 

Mahkemenin kabul etmesi için Konkordato Ön Projesinde;

• Borçlunun borçlarını hangi oranda veya vadede ödeyeceği,
• Alacaklıların alacaklarından hangi oranda vazgeçecekleri,
• Ödemelerin yapılması için borçlunun mevcut mallarını satıp satmayacağı,
• Borçlunun faaliyetine devam edebilmesi ve alacaklılara ödemelerini yapabilmesi için gerekli malî kaynağın sermaye artırımı veya kredi temini yoluyla yahut başka bir yöntem kullanılarak sağlanacağı, yer almalıdır.

 

 

• Borçlunun Malvarlığının Durumunu Gösterir Belgeler Nelerdir?

 

Konkordato Ön Projesine göre Borçlunun Malvarlığının Durumunu Gösterir Belgeler aşağıdakilerden oluşur:

 

• Türk Ticaret Kanununa göre hazırlanan son bilanço, gelir tablosu ve nakit akım tablosu,
• İşletmenin devamlılığı esasına göre ve aktiflerin muhtemel satış fiyatları üzerinden hazırlanan ara bilançolar,
• Ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdikleri ile elektronik ortamda oluşturulan defterlere ilişkin e-defter berat bilgileri,
• Borçlunun malî durumunu açıklayıcı diğer bilgi ve belgeler,
• Maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ait olup defter değerlerini içeren listeler,
• Tüm alacak ve borçları vadeleri ile birlikte gösteren liste ve belgeler,

 

 

• Konkordato Talebinden Sonra Yapılacak İşlemler Nelerdir?

 

Konkordato talebine eklenmesi gereken belgelerin eksiksiz teslim edildiğinin tespiti üzerine Mahkeme derhâl geçici mühlet kararı verir. Mahkeme ayrıca borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır. Geçici mühlet 3 aydır. Mahkeme bu süreyi en fazla 2 ay daha uzatabilir.

 

Borçlu, mahkemenin izni dışında geçici mühlet kararından itibaren rehin tesis edemez, kefil olamaz, taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devredemez, takyit edemez ve ivazsız tasarruflarda bulunamaz.

 

Mahkeme, geçici mühlet kararıyla birlikte konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olup olmadığının yakından incelenmesi amacıyla geçici konkordato komiseri görevlendirir.

 

• Konkordato Sürecinde Kesin Mühlet Kararı Nasıl Verilir?

 

Mahkeme’nin geçici komiserin sunacağı yazılı rapor üzerine yapacağı değerlendirme sonucunda Konkordatonun başarıya ulaşmasının mümkün olduğu sonucuna ulaşması hâlinde borçluya 1 yıllık kesin mühlet verilir. Bu kararla birlikte mahkeme, yeni bir görevlendirme yapılmasını gerektiren bir durum olmadığı takdirde geçici komiserin görevine devam etmesine karar verir ve dosyayı komisere tevdi eder.

 

Mahkeme, kesin mühlet kararıyla beraber (veya kesin mühlet içinde uygun görülecek bir zamanda) 7 alacaklıyı geçmemek ve tek sayıda olmak kaydıyla ayrıca bir alacaklılar kurulu oluşturabilir.

 

Güçlük arz eden özel durumlarda kesin mühlet, komiserin bu durumu açıklayan gerekçeli raporu ve talebi üzerine mahkemece 6 aya kadar uzatılabilir. Borçlu da süre uzatma talebinde bulunabilir; bu takdirde komiserin de görüşünün alınması gerekir. Uzatma talebinin kesin mühletin sonra ermesinden önce yapılması ve alacaklılar kurulunun görüşünün alınması gerekir.  

 

 

• Konkordato Komiseri ve Alacaklılar Kurulu’nun Görevleri nelerdir?

 

Konkordato komiseri ve alacaklılar kurulunun önemli görevleri bulunmaktadır. Bu görevlerin gereği gibi yerine getirilmesi konkordato sürecinin başarıya ulaşması bakımından önemlidir.

Konkordato Komiseri’nin Görevleri;

 

• Konkordato projesinin tamamlanmasına katkıda bulunmak,

• Borçlunun faaliyetlerine nezaret etmek,

• Bu kanunda verilen görevleri yapmak,

• Mahkemenin istediği konularda ve uygun göreceği sürelerde ara raporlar sunmak,

• Alacaklılar kurulunu konkordatonun seyri hakkında düzenli aralıklarla bilgilendirmek,

• Talepte bulunan diğer alacaklılara konkordatonun seyri ve borçlunun güncel malî durumu hakkında bilgi vermek,

• Mahkeme tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek,

 

 

Alacaklılar Kurulu’nun Görevleri;

Alacaklılar kurulu, komiserin faaliyetlerine nezaret eder; komisere tavsiyelerde bulunabilir ve kanunun öngördüğü hâllerde mahkemeye görüş bildirir. Alacaklılar kurulu her ay en az bir kere toplanır ve hazır bulunanların oy çokluğuyla karar alır.

 

Komiser alacaklılar kurulu toplantılarında hazır bulunarak alınan kararları toplantıya katılanların imzasını almak suretiyle tutanağa bağlar. Alacaklılar kurulu faaliyetlerini yeterli bulmazsa, gerekçeli bir raporla mahkemeden komiserin değiştirilmesini isteyebilir.

 

 

• Konkordato’nun Sağladığı Avantajlar Nelerdir?

 

Tüm Takiplerin Durması ve Yeni Takip Yapılamaması;

Mühlet içinde borçlu aleyhine hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur, ihtiyatî tedbir ve ihtiyatî haciz kararları uygulanmaz, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.

Konkordato süresince ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve muhafaza işlemleri dahil tüm takip işlemleri olduğu yerde duracak ve ne bir adım (aşama) ileri ne de bir adım (aşama) geri gibi bir durum söz konusu olmayacaktır.

Mesela, eğer borçlunun malı haczedilmiş ve bu arada mühlet tedbirine hükmedilmiş ise artık muhafaza işlemi söz konusu olamayacaktır. Veya muhafaza işleminden sonra mühlet tedbiri söz konusu ise artık satış işlemi yapılamayacaktır. Aynı şekilde, birinci durumda mühlet tedbiri haciz işlemini, ikinci durumda ise artık muhafaza işleminin mühlet tedbirinden etkilenip sona ermesi söz konusu olmayacaktır.

Konkordato süresince sadece rehinle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez.

 

• Konkordato Projesinin Tasdiki Nasıl Yapılır?

 

Alacaklılar, komiser tarafından yapılacak ilânla, 15 gün içinde alacaklarını bildirmeye davet olunur. İlânda, alacaklarını bildirmeyen alacaklıların bilançoda kayıtlı olmadıkça konkordato projesinin müzakerelerine kabul edilmeyecekleri ihtarı da yazılır.

Komiser, borçluyu iddia olunan alacaklar hakkında açıklamada bulunmaya davet eder. Komiser, alacakların varit olup olmadığı hakkında borçlunun defterleri ve belgeleri üzerinde gerekli incelemelerde bulunarak bunların neticesini vereceği raporda belirtir. Konkordato projesinin hazırlanması, alacakların bildirilmesi ve tahkiki tamamlandıktan sonra komiser, yeni bir ilânla alacaklıları, konkordato projesini müzakere etmek üzere toplanmaya davet eder.

Komiser alacaklılar toplantısına başkanlık eder ve borçlunun durumu hakkında bir rapor verir. Borçlu gerekli açıklamaları yapmak üzere toplantıda hazır bulunur.

Konkordato projesi;

1. Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya
2. Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini,

aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise kabul edilmiş sayılır.

Oylamada sadece konkordato projesinden etkilenen alacaklılar oy kullanabilir. Konkordato projesinin müzakereleri sonucunda oluşturulan konkordato tutanağı, kabul ve ret oylarını içerecek şekilde derhâl imza olunur. Toplantının bitimini takip eden 7 gün içinde gerçekleşen iltihaklar da kabul olunur.

Komiser, iltihak süresinin bitmesinden itibaren en geç 7 gün içinde konkordatoya ilişkin bütün belgeleri, konkordato projesinin kabul edilip edilmediğine ve tasdikinin uygun olup olmadığına dair gerekçeli raporunu mahkemeye tevdi eder.

Komiserin gerekçeli raporunu ve dosyayı tevdi alan mahkeme, konkordato hakkında karar vermek üzere yargılamaya başlar. Mahkeme, komiseri dinledikten sonra kısa bir zamanda ve her hâlde kesin mühlet içinde kararını vermek zorundadır. Konkordato hakkında yapılan yargılamada kesin mühlet içinde bir karar verilemeyeceği anlaşılırsa; mahkeme, gerekli görürse komiserden gerekçeli bir rapor da alarak, karar verilinceye kadar mühlet hükümlerinin devamına karar verebilir. Bu süre 6 aydan fazla olamaz.

 

• Konkordato Projesi Hangi Şartlarda Tasdik Edilir?

 

Kabul edilen konkordato projesinin tasdiki aşağıdaki şartların gerçekleşmesine bağlıdır:

 

1. Adi konkordatoda; Teklif edilen tutarın, borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçmesi muhtemel miktardan fazla olacağının anlaşılması,

 

1. Malvarlığının terki suretiyle konkordatoda; Paraya çevirme hâlinde elde edilen hasılat veya üçüncü kişi tarafından teklif edilen tutarın iflâs yoluyla tasfiye hâlinde elde edilebilecek bedelden fazla olacağının anlaşılması,

 

1. Teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması,

 

1. Konkordato projesinin,

• Kaydedilmiş alacaklıların ve alacakların yarısını veya
• Kaydedilmiş alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini,

aşan çoğunlukla kabul edilmesi

1. İmtiyazlı alacaklıların alacaklarının tam olarak ödenmesinin ve mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçların ifasının, alacaklı bundan açıkça vazgeçmedikçe yeterli teminata bağlanmış olması,

 

1. Konkordatonun tasdikinin gerektirdiği yargılama giderleri ile konkordatonun tasdiki durumunda alacaklılara ödenmesi kararlaştırılan para üzerinden alınması gereken harcın, tasdik kararından önce, borçlu tarafından mahkeme veznesine depo edilmiş olması,

 

Konkordato tasdik kararında alacaklıların hangi ölçüde alacaklarından vazgeçtiği ve borçlunun borçlarını hangi takvim çerçevesinde ödeyeceği belirtilir. Kararda, tasdik edilen konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyım tayin edilebilir. Bu takdirde kayyım, borçlunun işletmesinin durumu ve proje uyarınca borçlarını ödeme kabiliyetini muhafaza edip etmediği konusunda iki ayda bir tasdik kararını veren mahkemeye rapor verir; alacaklılar bu raporu inceleyebilir.

 

• Konkordato Projesinin Tasdik Edilmemesinin Sonuçları Nelerdir?

 

Konkordato projesi tasdik edilmemesi halinde mahkeme konkordato talebini reddeder. Borçlunun iflâsa tabi şahıslardan olması ve doğrudan doğruya iflâs sebeplerinden birinin mevcut olması hâlinde mahkeme, borçlunun iflâsına resen karar verir.